Health News : ਅੱਜ-ਕੱਲ੍ਹ ਲੋਕ ਆਪਣੀ ਰੁਝੇਵਿਆਂ ਭਰੀ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਕਾਰਨ ਸਿਹਤ ਸੰਬੰਧੀ ਕਈ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਕਈ ਲੋਕ ਲਗਾਤਾਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਸਟ੍ਰੋਕ ਇਹਨਾਂ ਗੰਭੀਰ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ, ਜੋ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕਾਰਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਮੈਡੀਕਲ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਹੈ, ਜੋ ਉਦੋਂ ਵਾਪਰਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਤੁਹਾਡੇ ਦਿਮਾਗ ਵਿੱਚ ਖੂਨ ਦਾ ਪ੍ਰਵਾਹ ਰੁਕ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਖੂਨ ਦੇ ਬਿਨਾਂ, ਤੁਹਾਡੇ ਦਿਮਾਗ ਦੇ ਸੈੱਲ ਮਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਨਾਲ ਗੰਭੀਰ ਲੱਛਣ, ਸਥਾਈ ਅਪੰਗਤਾ, ਅਤੇ ਮੌਤ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਸਟ੍ਰੋਕ ਦੀਆਂ ਇੱਕ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਿਸਮਾਂ ਹਨ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਸਟ੍ਰੋਕ ਦੀਆਂ ਮੁੱਖ ਕਿਸਮਾਂ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਇਲਾਜ ਬਾਰੇ-
ਸਟ੍ਰੋਕ ਦੀਆਂ ਕਿੰਨੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਹਨ?
ਮੇਓ ਕਲੀਨਿਕ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਸਟ੍ਰੋਕ ਦੀਆਂ ਤਿੰਨ ਮੁੱਖ ਕਿਸਮਾਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਅਸਥਾਈ ਇਸਕੇਮਿਕ ਸਟ੍ਰੋਕ, ਇਸਕੇਮਿਕ ਸਟ੍ਰੋਕ ਅਤੇ ਹੈਮੋਰੈਜਿਕ ਸਟ੍ਰੋਕ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਿੰਨਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਗੱਲਾਂ-
ਇਸਕੇਮਿਕ ਸਟ੍ਰੋਕ
ਇਹ ਸਟ੍ਰੋਕ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਆਮ ਕਿਸਮ ਹੈ। ਇਹ ਸਥਿਤੀ ਉਦੋਂ ਵਾਪਰਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਦਿਮਾਗ ਦੀਆਂ ਖੂਨ ਦੀਆਂ ਨਾੜੀਆਂ ਤੰਗ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਜਾਂ ਰੁਕਾਵਟ ਬਣ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਖੂਨ ਦੇ ਪ੍ਰਵਾਹ ਨੂੰ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਘਟਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਰੁਕਾਵਟ ਜਾਂ ਤੰਗ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਖੂਨ ਦੀਆਂ ਨਾੜੀਆਂ ਵਿੱਚ ਚਰਬੀ ਜਾਂ ਖੂਨ ਦੇ ਥੱਕੇ ਜਮ੍ਹਾ ਹੋਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਦਿਮਾਗ ਵਿੱਚ ਖੂਨ ਦਾ ਪ੍ਰਵਾਹ ਕਾਫੀ ਘੱਟ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕੁਝ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਅਧਿਐਨਾਂ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੋਵਿਡ-19 ਦੀ ਲਾਗ ਇਸਕੇਮਿਕ ਸਟ੍ਰੋਕ ਦੇ ਜੋਖਮ ਨੂੰ ਵਧਾ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਹਾਲਾਂਕਿ, ਹੋਰ ਅਧਿਐਨਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।
ਅਸਥਾਈ ਇਸਕੇਮਿਕ ਸਟ੍ਰੋਕ
ਅਸਥਾਈ ਇਸਕੇਮਿਕ ਸਟ੍ਰੋਕ (TIA) ਨੂੰ ਚੇਤਾਵਨੀ ਜਾਂ ਮਿਨੀਸਟ੍ਰੋਕ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕੋਈ ਵੀ ਚੀਜ਼ ਜੋ ਅਸਥਾਈ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਤੁਹਾਡੇ ਦਿਮਾਗ ਵਿੱਚ ਖੂਨ ਦੇ ਪ੍ਰਵਾਹ ਵਿੱਚ ਰੁਕਾਵਟ ਪਾਉਂਦੀ ਹੈ, TIA ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦੀ ਹੈ। ਖੂਨ ਦੇ ਥੱਕੇ ਅਤੇ TIA ਦੇ ਲੱਛਣ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਹੀ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ।
ਹੈਮੋਰੈਜਿਕ ਸਟ੍ਰੋਕ
ਹੈਮੋਰੈਜਿਕ ਸਟ੍ਰੋਕ ਉਦੋਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਦਿਮਾਗ ਵਿੱਚ ਖੂਨ ਦੀ ਨਾੜੀ ਲੀਕ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਾਂ ਫਟ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਦਿਮਾਗ ਵਿੱਚ ਖੂਨ ਵਹਿਣਾ ਖੂਨ ਦੀਆਂ ਨਾੜੀਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਕਈ ਸਥਿਤੀਆਂ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਹੈਮੋਰੈਜਿਕ ਸਟ੍ਰੋਕ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਕਾਰਕਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ: –
- ਬੇਕਾਬੂ ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼
- ਖੂਨ ਨੂੰ ਪਤਲਾ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਰਤੋਂ
- ਖੂਨ ਦੀਆਂ ਨਾੜੀਆਂ ਦੀਆਂ ਕੰਧਾਂ (ਐਨਿਉਰਿਜ਼ਮ) ਵਿੱਚ ਕਮਜ਼ੋਰ ਸਥਾਨਾਂ ‘ਤੇ ਉਭਰਨਾ
- ਸਦਮਾ (ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕਾਰ ਦੁਰਘਟਨਾ)
- ਖੂਨ ਦੀਆਂ ਨਾੜੀਆਂ ਦੀਆਂ ਕੰਧਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਜਮ੍ਹਾਂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਕੰਧਾਂ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ (ਸੇਰੇਬ੍ਰਲ ਐਮੀਲੋਇਡ ਐਂਜੀਓਪੈਥੀ)
- ਇਸਕੇਮਿਕ ਸਟ੍ਰੋਕ ਵੀ ਹੈਮਰੇਜ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦਾ ਹੈ
- ਸਟ੍ਰੋਕ ਦੇ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ
- ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਬ੍ਰੇਨ ਸਟ੍ਰੋਕ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਹੈ।
- ਐਟਰੀਅਲ ਫਾਈਬਰਿਲੇਸ਼ਨ – ਅਨਿਯਮਿਤ ਦਿਲ ਦੀ ਧੜਕਣ ਖੂਨ ਦੇ ਥੱਕੇ ਅਤੇ ਸਟ੍ਰੋਕ ਦੇ ਜੋਖਮ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦੀ ਹੈ।
- ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਅਤੇ ਸ਼ਰਾਬ- ਮਾੜੀ ਜੀਵਨਸ਼ੈਲੀ ਅਤੇ ਅਲਕੋਹਲ-ਸਿਗਰਟ ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਵੀ ਸਟ੍ਰੋਕ ਦੇ ਖ਼ਤਰੇ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ।
- ਡਾਇਬੀਟੀਜ਼- ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਲੈਵਲ ਖੂਨ ਦੀਆਂ ਨਾੜੀਆਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਟ੍ਰੋਕ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
- ਪਰਿਵਾਰਕ ਇਤਿਹਾਸ- ਸਟ੍ਰੋਕ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰਕ ਇਤਿਹਾਸ ਇਸਦੇ ਜੋਖਮ ਨੂੰ ਵਧਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
