ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ : ਪੋਲਟਰੀ ਫੀਡ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ‘ਚ ਭਾਰੀ ਵਾਧੇ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਬਾਜ਼ਾਰ ‘ਚ ਚਿਕਨ ਦੀ ਕੀਮਤ ‘ਚ ਕੋਈ ਵਾਧਾ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਪੋਲਟਰੀ ਫਾਰਮ ਮਾਲਕਾਂ ਦੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਵਧ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਬਾਜ਼ਾਰ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਪਿਛਲੇ 3 ਸਾਲਾਂ ‘ਚ ਫੀਡ ਦੀ ਕੀਮਤ ਦੁੱਗਣੀ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਪਹਿਲਾਂ ਮੱਕੀ ਦੀ ਕੀਮਤ 20-25 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਲੋ ਸੀ, ਜੋ ਹੁਣ 40 ਰੁਪਏ ਦੇ ਅੰਕੜੇ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰ ਗਈ ਹੈ।
ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਪੋਲਟਰੀ ਫੀਡ ‘ਚ 2-3 ਸਾਲਾਂ ‘ਚ ਸੋਇਆ, ਬਾਜਰੇ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ‘ਚ ਕਰੀਬ ਡੇਢ ਗੁਣਾ ਵਾਧਾ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਪੋਲਟਰੀ ਵੱਲੋਂ ਸਪਲਾਈ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਪੋਲਟਰੀ ਫਾਰਮ ‘ਚ ਚਿਕਨ ਦੇ ਰੂਪ ‘ਚ ਸਿਰਫ 5 ਤੋਂ 10 ਫੀਸਦੀ ਦਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਦੀ ਪੋਲਟਰੀ ਫਾਰਮ ਇੰਡਸਟਰੀ ਸੰਕਟ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ‘ਚ ਪਹੁੰਚ ਰਹੀ ਹੈ। ਸਥਿਤੀ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ 20 ਤੋਂ 25 ਪੋਲਟਰੀ ਫਾਰਮ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ 100 ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਨ। ਪੋਲਟਰੀ ਇੰਡਸਟਰੀ ਮੁਤਾਬਕ 3 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਪੋਲਟਰੀ ਫਾਰਮਾਂ ਵੱਲੋਂ ਪੰਛੀਆਂ ਦੇ ਰੂਪ ‘ਚ ਸਪਲਾਈ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਚਿਕਨ ਦੀ ਸਪਲਾਈ 90 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਲੋ ਸੀ, ਜੋ ਅਜੇ ਵੀ ਸਿਰਫ 98 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਲੋ ਹੈ। ਸਰਦੀਆਂ ਦੌਰਾਨ ਉੱਚ ਮੰਗ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਇਹ ਥੋਕ ਵਿੱਚ 5 ਜਾਂ 6 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਲੋ ਦੇ ਉਤਰਾਅ-ਚੜ੍ਹਾਅ ‘ਤੇ ਵਿਕ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ‘ਚ ਜੇਕਰ 35 ਫੀਸਦੀ ਖੰਭ ਜਾਂ ਹੋਰ ਚੀਜ਼ਾਂ ਬਰਬਾਦ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਤਾਂ ਡਰੈਸਡ ਚਿਕਨ ਦੀ ਕੀਮਤ 135 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਲੋ ਹੈ, ਜੋ ਬਾਅਦ ‘ਚ ਗਾਹਕ ਦੇ ਹੱਥ ‘ਚ ਪਹੁੰਚ ਕੇ ਬਾਜ਼ਾਰ ਦੀ ਕੀਮਤ ਵੱਖਰੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਲੈ ਲੈਂਦੀ ਹੈ ਪਰ ਕਿਸਾਨ ਨੂੰ ਪੋਲਟਰੀ ਦੇ ਰੇਟ ‘ਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮੁਨਾਫਾ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦਾ।
ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਪੋਲਟਰੀ ਫਾਰਮ ਮਾਲਕਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਇਸ ਮਾਮੂਲੀ ਵਾਧੇ ਨੂੰ ਹੋਰ ਖਰਚਿਆਂ ਨਾਲ ਮਿਲਾਇਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ 3 ਸਾਲਾਂ ‘ਚ ਈਂਧਨ, ਮਜ਼ਦੂਰੀ, ਕਿਰਾਇਆ ਅਤੇ ਹੋਰ ਖਰਚੇ ਵੀ ਵਧੇ ਹਨ, ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਮਾਮੂਲੀ ਵਾਧੇ ਨੂੰ ਨਾਮਾਤਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਵੱਡੀ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਉਤਰਾਅ-ਚੜ੍ਹਾਅ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ, ਪੋਲਟਰੀ ਫਾਰਮਾਂ ਨੂੰ ਸਟੋਰੇਜ ਦੀ ਘਾਟ ਕਾਰਨ ਅਕਸਰ ਬਚਿਆ ਹੋਇਆ ਸਟਾਕ ਅੱਧੇ ਮੁੱਲ ‘ਤੇ ਵੀ ਵੇਚਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਪੋਲਟਰੀ ਫਾਰਮ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਜੀ.ਐਸ. ਬੇਦੀ ਅਤੇ ਜਨਰਲ ਸਕੱਤਰ ਉਮੇਸ਼ ਸ਼ਰਮਾ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਪੋਲਟਰੀ ਫਾਰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਬਾਜਰਾ, ਮੱਕੀ ਅਤੇ ਸੋਇਆ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਪੂਰਕ ਵਜੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਹਿੰਗੇ ਹੋਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਇਹ ਵੀ ਹੈ ਕਿ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖਪਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਪਿਛਲੇ 6-7 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਤੋਂ ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਨੂੰ ਮੁਰਗੀਆਂ ਦੀ ਕਾਫੀ ਸਪਲਾਈ ਹੁੰਦੀ ਸੀ ਅਤੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਦੇ ਪੋਲਟਰੀ ਉਦਯੋਗ ਨੇ ਬਹੁਤ ਤਰੱਕੀ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਪਰ ਹੁਣ ਇਹ ਨਿਰਯਾਤ ਦੀਨਾਨਗਰ ਤੋਂ ਸ਼੍ਰੀਨਗਰ ਨੂੰ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਪੋਲਟਰੀ ਉਦਯੋਗ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਤ ਕਰਨ ਲਈ ਜੰਮੂ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਪੋਲਟਰੀ ਉਦਯੋਗ ਨੂੰ ਸਸਤੀ ਜ਼ਮੀਨ, ਸਸਤੇ ਕਰਜ਼ੇ ਅਤੇ ਸਬਸਿਡੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ‘ਚ ਸਾਡਾ ਉਦਯੋਗ ਬਹੁਤ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੈ। ਸਿਰਫ ਸ਼੍ਰੀਨਗਰ ‘ਚ ਕੁਝ ਲੋਕ ਗੁਣਵੱਤਾ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਬ੍ਰਾਇਲਰ ਭੇਜਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਬ੍ਰਾਇਲਰ 2 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਉੱਥੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਪਹੁੰਚਦੇ ਹਨ।
ਬੈਰੀਅਰ ‘ਤੇ ਅਜੇ ਵੀ ਵਸੂਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ 8 ਰੁਪਏ ਮੁਰਗੀਆਂ ਤੇ ਟੈਕਸ
ਪੰਜਾਬ ਤੋਂ ਸ੍ਰੀਨਗਰ ਮੁਰਗੀਆਂ ਭੇਜਣ ਵਾਲੇ ਪੋਲਟਰੀ ਫਾਰਮਾਂ ਜਾਂ ਸਪਲਾਇਰਾਂ ਨੂੰ ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਬੈਰੀਅਰ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚਦੇ ਹੀ 8 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ‘ਚਿਕਨ ਟੈਕਸ’ ਦੇਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਕਾਰਨ… ਘਾਟੀ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਚਿਕਨ ਦੀ ਕੀਮਤ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਵਾਹਨ ਵਿੱਚ 3 ਤੋਂ 4 ਹਜ਼ਾਰ ਮੁਰਗੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਟੋਲ ਬੈਰੀਅਰ ‘ਤੇ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ‘ਤੇ 25 ਤੋਂ 35 ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਟੈਕਸ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸਾਰੇ ਪੋਲਟਰੀ ਫਾਰਮਾਂ ਨੂੰ ਨਿਰਯਾਤ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਝਟਕਾ ਲੱਗਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਪੰਜਾਬ ਤੋਂ ਜੰਮੂ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਖ਼ਤਮ ਹੁੰਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।
ਪੋਲਟਰੀ ਉਤਪਾਦ ਬਣ ਸਕਦੇ ਹਨ ਖਾਦ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦਾ ਸਸਤਾ ਵਿਕਲਪ : ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ
ਪੋਲਟਰੀ ਫਾਰਮ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਜੀ.ਐਸ.ਬੇਦੀ ਅਤੇ ਜਨਰਲ ਸਕੱਤਰ ਯੋਗੇਸ਼ ਸ਼ਰਮਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਦੂਜੇ ਰਾਜਾਂ ਦੀਆਂ ਸਰਕਾਰਾਂ ਪੋਲਟਰੀ ਉਦਯੋਗ ਨੂੰ ਖੇਤੀ ਵਰਗੀਆਂ ਸਹੂਲਤਾਂ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ ਪਰ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਆਗੂਆਂ ਵੱਲੋਂ ਸਿਰਫ਼ ਵਾਅਦੇ ਹੀ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਪੋਲਟਰੀ ਇੰਡਸਟਰੀ ਨੂੰ ਖੇਤੀ ਵਾਂਗ ਸਬਸਿਡੀ ਮਿਲਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪੋਲਟਰੀ ਫਾਰਮਾਂ ਨੂੰ ਥੋਕ ਫੀਡ ਲਈ ਸਮੱਗਰੀ ਸਸਤੇ ਰੇਟਾਂ ‘ਤੇ ਮਿਲਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਸਰਕਾਰ ਇਸ ਉਦਯੋਗ ਨੂੰ ਸਹੂਲਤਾਂ ਦੇਵੇ ਤਾਂ ਪੋਲਟਰੀ ਉਤਪਾਦ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਸਸਤੇ ਭੋਜਨ ਦਾ ਵਿਕਲਪ ਬਣ ਸਕਦੇ ਹਨ।