ਹੁਣ ਕੂੜੇ ਦੇ ਢੇਰ ‘ਚ ਨਹੀਂ ਜਾਣਗੇ ਫਟੇ ਤੇ ਪੁਰਾਣੇ ਨੋਟ , ਘਰ ‘ਚ ਹੀ ਹੋਵੇਗੀ ਵਰਤੋਂ

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ : ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ (RBI) ਨੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ ਇਕ ਵਿਲੱਖਣ ਪਹਿਲ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਹੁਣ ਹਰ ਸਾਲ ਇਕੱਠੇ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਟਨ ਫਟੇ ਅਤੇ ਪੁਰਾਣੇ ਨੋਟ ਸਿਰਫ਼ ਕੂੜੇ ਦੇ ਢੇਰ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਜਾਣਗੇ, ਸਗੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲੱਕੜ ਵਰਗੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਬੋਰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਬਦਲਿਆ ਜਾਵੇਗਾ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਫਰਨੀਚਰ ਅਤੇ ਹੋਰ ਉਪਯੋਗੀ ਚੀਜ਼ਾਂ ਬਣਾਈਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ।

RBI ਦੀ ਨਵੀਂ ਪਹਿਲ ਕੀ ਹੈ?
RBI ਨੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਤਕਨੀਕੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਇਕ ਟਿਕਾਊ ਫਾਰਮੂਲਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਰਾਹੀਂ ਫਟੇ ਅਤੇ ਬਾਹਰ ਚਲੇ ਗਏ ਨੋਟਾਂ ਨੂੰ ਰੀਸਾਈਕਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ‘ਕਣ ਬੋਰਡਾਂ’ ਵਿੱਚ ਬਦਲਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਬੋਰਡ ਰਵਾਇਤੀ ਲੱਕੜ ਦੇ ਵਿਕਲਪ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਨਗੇ ਅਤੇ ਫਰਨੀਚਰ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਉਸਾਰੀ ਸਮੱਗਰੀ ਤੱਕ ਹਰ ਚੀਜ਼ ਵਿੱਚ ਵਰਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।

ਹਰ ਸਾਲ ਕਿਨ੍ਹਾਂ ਕੂੜਾ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ ਪੁਰਾਣੇ ਨੋਟ
RBI ਦੀ 2024-25 ਦੀ ਸਾਲਾਨਾ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਹਰ ਸਾਲ ਲਗਭਗ 15,000 ਟਨ ਖਰਾਬ ਬੈਂਕ ਨੋਟ ਜਮ੍ਹਾ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੋਟਾਂ ਨੂੰ ਸਾੜਨਾ ਜਾਂ ਜ਼ਮੀਨ ਵਿੱਚ ਦੱਬਣਾ ਮੁੱਖ ਵਿਕਲਪ ਸੀ, ਜੋ ਵਾਤਾਵਰਣ ਲਈ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਹੈ। ਪਰ ਹੁਣ ਇਸ ਨਵੀਂ ਪ੍ਰਕਿ ਰਿਆ ਨਾਲ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਹੀ ਅਤੇ ਉਪਯੋਗੀ ਵਰਤੋਂ ਸੰਭਵ ਹੋਵੇਗੀ।

ਕਿਵੇਂ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੱਲ ?
ਇਸ ਲਈ, ਆਰ.ਬੀ.ਆਈ. ਨੇ ਕੇਂਦਰੀ ਵਾਤਾਵਰਣ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਅਧੀਨ ਲੱਕੜ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਤਕਨੀਕੀ ਸੰਸਥਾ ਤੋਂ ਖੋਜ ਕਰਵਾਈ। ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਕਿ ਕਰੰਸੀ ਕਾਗਜ਼ ਤੋਂ ਬਣੇ ਬ੍ਰਿਕੇਟ (ਮੋਟੇ ਗੁੰਨ੍ਹੇ ਹੋਏ ਟੁਕੜੇ) ਤਕਨੀਕੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਪਾਰਟੀਕਲ ਬੋਰਡ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਮਾਪਦੰਡਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਆਰ.ਬੀ.ਆਈ. ਨੇ ਪੈਨਲ ਵਿੱਚ ਪਾਰਟੀਕਲ ਬੋਰਡ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਜੋੜਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।

ਪੁਰਾਣੇ ਨੋਟਾਂ ਤੋਂ ਕੀ ਖ਼ਤਰਾ ਸੀ?
ਫਟੇ ਹੋਏ ਨੋਟਾਂ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਸੁਰੱਖਿਆ ਧਾਗੇ, ਰਸਾਇਣ, ਸਿਆਹੀ ਅਤੇ ਫਾਈਬਰ ਵਾਤਾਵਰਣ ਲਈ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਾੜਨ ਨਾਲ ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਹਾਨੀਕਾਰਕ ਗੈਸਾਂ ਫੈਲਦੀਆਂ ਹਨ। ਪਰ ਨਵੀਂ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਢੰਗ ਨਾਲ ਨਿਪਟਾਰਾ ਕਰੇਗੀ, ਸਗੋਂ ਸਰੋਤਾਂ ਦੀ ਮੁੜ ਵਰਤੋਂ ਵੀ ਸੰਭਵ ਬਣਾਏਗੀ।

ਕੀ ਹੋਵੇਗਾ ਫਾਇਦਾ ?
ਵਾਤਾਵਰਣ ਨੂੰ ਘੱਟ ਨੁਕਸਾਨ

ਕੂੜੇ ਤੋਂ ਲਾਭਦਾਇਕ ਉਤਪਾਦ

ਲੱਕੜ ਦੀ ਕਟਾਈ ਵਿੱਚ ਕਮੀ

ਘਰੇਲੂ ਫਰਨੀਚਰ ਉਦਯੋਗ ਲਈ ਨਵਾਂ ਵਿਕਲਪ

ਹੁਣ ‘ਜੰਗਲ ਨਹੀਂ ,ਨੋਟ ਕੱਟਣਗੇ!’
ਆਰ.ਬੀ.ਆਈ. ਦੀ ਇਹ ਪਹਿਲ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਨੋਟਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਨੂੰ ਵਧੇਰੇ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਬਣਾਏਗੀ, ਸਗੋਂ ਇਹ ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਤੋਂ ਇਕ ਗੇਮ ਚੇਂਜਰ ਵੀ ਸਾਬਤ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਹੁਣ ਤੁਸੀਂ ਜਿਸ ਕੁਰਸੀ ਜ਼ਾਂ ਮੇਜ਼ ‘ਤੇ ਬੈਠੋਗੇ , ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਉਹ ਕਦੇ 500 ਜਾਂ 2000 ਦਾ ਨੋਟ ਹੋਇਆ ਕਰਦੇ ਸਨ!