ਬ੍ਰਿਟੇਨ : ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੇ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨੀ (British theoretical physicist) ਪੀਟਰ ਹਿਗਸ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਣਜਾਣ ਕਣ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤ ਨੇ ਵਿਗਿਆਨ ਨੂੰ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਅੱਧੀ ਸਦੀ ਬਾਅਦ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜੇਤੂ ਖੋਜ ਦੁਆਰਾ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ 94 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਦੇਹਾਂਤ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਐਡਿਨਬਰਗ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਨੇ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ।
2012 ਵਿੱਚ ਜਿਨੀਵਾ ਦੇ ਨੇੜੇ CERN ਖੋਜ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਹਿਗਜ਼ ਬੋਸੋਨ ਦੀ ਖੋਜ ਨੂੰ 30 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ ਬਾਰੇ ਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਤਰੱਕੀ ਵਜੋਂ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਅਤੇ ਇਸ ਨੇ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਨੂੰ ਵਿਚਾਰਾਂ ਵੱਲ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਇੱਕ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵਿਗਿਆਨਕ ਗਲਪ ਸੀ।
ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਵਿਗਿਆਨੀ ਨੇ ਉਸ ਸਮੇਂ ਸਮਝਾਇਆ ਕਿ “ਮੇਰੇ ਲਈ ਨਿੱਜੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਇਹ ਉਸ ਗੱਲ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਹੈ ਜੋ ਮੈਂ 48 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਕਿਹਾ ਸੀ, ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਸਹੀ ਸਾਬਤ ਹੋਣਾ ਬਹੁਤ ਸੰਤੁਸ਼ਟੀਜਨਕ ਹੈ”। “ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ, ਮੈਨੂੰ ਕੋਈ ਉਮੀਦ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਿ ਜਦੋਂ ਇਹ ਵਾਪਰਿਆ ਤਾਂ ਕੀ ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਮੈਂ ਜ਼ਿੰਦਾ ਰਹਾਂਗਾ।” ਐਡਿਨਬਰਗ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਜਿੱਥੇ ਹਿਗਜ਼ ਨੇ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰੀ ਕੀਤੀ, ਉੱਥੇ ਹੀ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਬਿਮਾਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਘਰ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਅਤੇ ਵਾਈਸ-ਚਾਂਸਲਰ, ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਸਰ ਪੀਟਰ ਮੈਥੀਸਨ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਪੀਟਰ ਹਿਗਸ ਇੱਕ ਕਮਾਲ ਦਾ ਵਿਅਕਤੀ ਸੀ – ਇੱਕ ਸੱਚਮੁੱਚ ਇੱਕ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਵਿਗਿਆਨੀ ਜਿਸਦੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਅਤੇ ਕਲਪਨਾ ਨੇ ਸਾਡੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਸੰਸਾਰ ਬਾਰੇ ਸਾਡੇ ਗਿਆਨ ਨੂੰ ਭਰਪੂਰ ਕੀਤਾ ਹੈ।”
ਹਿਗਜ਼ ਨੇ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ “ਅਯੋਗ” ਦੱਸਿਆ ਅਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਉਸਨੇ ਗਣਿਤ ਅਤੇ ਰਸਾਇਣ ਵਿਗਿਆਨ ਨੂੰ ਤਰਜੀਹ ਦਿੱਤੀ। ਪਰ ਕੁਆਂਟਮ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨੀ ਪਾਲ ਡੀਰਾਕ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਹੋ ਕੇ, ਜਿਸ ਨੇ ਉਸੇ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਿਆ ਸੀ, ਉਸਨੇ ਸਿਧਾਂਤਕ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਮੁਹਾਰਤ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ। ਜਿਸ ਨੂੰ ਹਿਗਜ਼ ਬੋਸੋਨ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।