ਹੈਲਥ ਨਿਊਜ਼: ਆਯੁਰਵੇਦ ਵਿੱਚ ਘਰ ਦੀ ਰਸੋਈ ਨੂੰ ਦਵਾਈਆਂ ਦਾ ਖਜ਼ਾਨਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਰਸੋਈ ‘ਚ ਰੱਖੇ ਮਸਾਲੇ ਨਾ ਸਿਰਫ ਖਾਣੇ ਦਾ ਸਵਾਦ ਵਧਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਸਗੋਂ ਸਿਹਤ ਲਈ ਵੀ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ ਲਾਭਕਾਰੀ ਮਸਾਲਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਮੇਥੀ ਦਾਣਾ (Fenugreek seeds) ਵੀ ਇੱਕ ਹੈ। ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਮੇਥੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦਾ ਸਵਾਦ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਘਰਾਂ ‘ਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਪਰ, ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਕਿ ਇਹ ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਕਈ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਠੀਕ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕਾਰਗਰ ਸਾਬਤ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜੀ ਹਾਂ, ਮੇਥੀ ਦੇ ਬੀਜਾਂ ਦਾ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਸੇਵਨ ਕਰਨ ਨਾਲ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਵਧਿਆ ਹੋਇਆ ਯੂਰਿਕ ਐਸਿਡ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਡਾਕਟਰ ਯੂਰਿਕ ਐਸਿਡ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਮੇਥੀ ਦੇ ਬੀਜਾਂ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਨ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਯੂਰਿਕ ਐਸਿਡ ਕੀ ਹੈ? ਯੂਰਿਕ ਐਸਿਡ ਵਿੱਚ ਮੇਥੀ ਦੇ ਬੀਜ ਕਿਵੇਂ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹਨ? ਮੇਥੀ ਦੇ ਬੀਜਾਂ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਨ ਦਾ ਕੀ ਹੈ ਸਹੀ ਤਰੀਕਾ ?
ਯੂਰਿਕ ਐਸਿਡ ਕੀ ਹੈ?
ਡਾ: ਜਤਿੰਦਰ ਸ਼ਰਮਾ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਯੂਰਿਕ ਐਸਿਡ ਸਾਡੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕਿਸਮ ਦਾ ਫਾਲਤੂ ਪਦਾਰਥ ਹੈ, ਜੋ ਪੁਰੀ ਨਾਮਕ ਰਸਾਇਣ ਦੇ ਟੁੱਟਣ ਨਾਲ ਬਣਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਦੋਸ਼ੀ ਗੈਰ-ਸਿਹਤਮੰਦ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਅਤੇ ਗਲਤ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਹਨ। ਅਸਲ ‘ਚ ਯੂਰਿਕ ਐਸਿਡ ਵਧਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮਾਮਲਿਆਂ ‘ਚ ਕਿਡਨੀ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਜੇਕਰ ਗੁਰਦੇ ਸਰੀਰ ‘ਚੋਂ ਯੂਰਿਕ ਐਸਿਡ ਨੂੰ ਲੋੜੀਂਦੀ ਮਾਤਰਾ ‘ਚ ਨਹੀਂ ਕੱਢ ਪਾਉਂਦੇ ਤਾਂ ਇਸ ਦਾ ਪੱਧਰ ਵਧਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਵਧਦੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜੋੜਾਂ ਵਿੱਚ ਦਰਦ, ਸਰੀਰ ਦੇ ਜੋੜਾਂ ਵਿੱਚ ਅਕੜਾਅ, ਸੋਜ, ਲਾਲੀ ਆਦਿ ਸਮੇਤ ਇਸਦੇ ਕਈ ਲੱਛਣ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣ ਲੱਗ ਪੈਂਦੇ ਹਨ।
ਯੂਰਿਕ ਐਸਿਡ ਵਿੱਚ ਮੇਥੀ ਦੇ ਬੀਜ ਕਿਵੇਂ ਹਨ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ?
ਡਾਕਟਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਮੇਥੀ ਦੇ ਬੀਜ ਔਸ਼ਧੀ ਗੁਣਾਂ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਵਿਟਾਮਿਨ ਏ, ਵਿਟਾਮਿਨ ਬੀ6, ਵਿਟਾਮਿਨ ਸੀ, ਆਇਰਨ, ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ, ਫੋਲਿਕ ਐਸਿਡ, ਪੋਟਾਸ਼ੀਅਮ, ਮੈਗਨੀਸ਼ੀਅਮ, ਕਾਪਰ ਅਤੇ ਐਂਟੀਆਕਸੀਡੈਂਟ ਵਰਗੇ ਕਈ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ‘ਚ ਫਾਈਬਰ ਭਰਪੂਰ ਮਾਤਰਾ ‘ਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਮੋਟਾਪੇ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ‘ਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਮੋਟਾਪਾ ਯੂਰਿਕ ਐਸਿਡ ਵਧਣ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇਸ ‘ਚ ਐਂਟੀ-ਇੰਫਲੇਮੇਟਰੀ ਗੁਣ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਜੋੜਾਂ ‘ਚ ਦਰਦ ਅਤੇ ਸੋਜ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਨ ‘ਚ ਮਦਦ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਮੇਥੀ ਦੇ ਬੀਜਾਂ ਦਾ ਨਿਯਮਤ ਸੇਵਨ ਕਰਨ ਨਾਲ ਪਾਚਨ ਤੰਤਰ ਵੀ ਠੀਕ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।
ਯੂਰਿਕ ਐਸਿਡ ਵਿੱਚ ਕਿਵੇਂ ਕਰੀਏ ਮੇਥੀ ਦੇ ਬੀਜਾਂ ਦਾ ਸੇਵਨ ?
ਮੇਥੀ ਦਾ ਪਾਣੀ: ਡਾਕਟਰ ਜਤਿੰਦਰ ਸ਼ਰਮਾ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਹਾਈ ਯੂਰਿਕ ਐਸਿਡ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾਉਣ ਲਈ ਤੁਸੀਂ ਮੇਥੀ ਦੇ ਬੀਜਾਂ ਦੇ ਪਾਣੀ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਇਸਦੇ ਲਈ ਇੱਕ ਚੱਮਚ ਮੇਥੀ ਦੇ ਬੀਜਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਗਲਾਸ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਰਾਤ ਭਰ ਭਿਓ ਕੇ ਰੱਖੋ। ਇਸ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਸਵੇਰੇ ਖਾਲੀ ਪੇਟ ਪੀਓ ਅਤੇ ਮੇਥੀ ਦੇ ਦਾਣੇ ਚਬਾਓ।
ਮੇਥੀ ਦੇ ਬੀਜਾਂ ਦੀ ਚਾਹ : ਯੂਰਿਕ ਐਸਿਡ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਲਈ ਤੁਸੀਂ ਮੇਥੀ ਦੇ ਬੀਜਾਂ ਦੀ ਚਾਹ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਇਸ ਚਾਹ ਨੂੰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਪੈਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਗਲਾਸ ਪਾਣੀ ਗਰਮ ਕਰੋ। ਇਸ ‘ਚ ਇਕ ਚੱਮਚ ਮੇਥੀ ਦਾਣਾ ਪਾ ਕੇ ਉਬਾਲ ਲਓ। ਫਿਰ ਇਸ ਨੂੰ ਇਕ ਕੱਪ ‘ਚ ਛਾਣ ਕੇ ਪੀਓ। ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਜੋੜਾਂ ਦੇ ਦਰਦ ਅਤੇ ਸੋਜ ਤੋਂ ਕਾਫੀ ਰਾਹਤ ਮਿਲੇਗੀ।
ਪੁੰਗਰੇ ਹੋਏ ਮੇਥੀ ਦੇ ਬੀਜ : ਯੂਰਿਕ ਐਸਿਡ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਲਈ ਤੁਸੀਂ ਪੁੰਗਰੇ ਹੋਏ ਮੇਥੀ ਦੇ ਬੀਜਾਂ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ 12 ਚੱਮਚ ਮੇਥੀ ਦੇ ਬੀਜਾਂ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਸੂਤੀ ਕੱਪੜੇ ‘ਚ ਬੰਨ੍ਹ ਕੇ 2 ਤੋਂ 3 ਦਿਨਾਂ ਲਈ ਰੱਖੋ। ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਮੇਥੀ ਦੇ ਬੀਜ ਉਗ ਜਾਣਗੇ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਤੁਸੀਂ ਸਵੇਰੇ ਖਾਲੀ ਪੇਟ ਖਾ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਮੇਥੀ ਦੇ ਬੀਜਾਂ ਦਾ ਨਿਯਮਤ ਸੇਵਨ ਕਰਨ ਨਾਲ ਯੂਰਿਕ ਐਸਿਡ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਮਿਲ ਸਕਦਾ ਹੈ।