ਜਲੰਧਰ : ਭਾਰਤ ਡਰੱਗ ਉਤਪਾਦਨ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ‘ਚ ਦੁਨੀਆ ‘ਚ ਤੀਜੇ ਨੰਬਰ ‘ਤੇ ਹੈ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਭਾਰਤ ‘ਚ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਪੈਦਾਵਾਰ ਦੀ ਲਾਗਤ ਘੱਟ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2021-22 ‘ਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਬਰਾਮਦ 24.62 ਫੀਸਦੀ ਵੱਧ ਸੀ। ਅਰਬਾਂ ਡਾਲਰਾਂ ਦੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਨਕਲੀ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਕੋਈ ਕਮੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਮਰੀਜ਼ ਤੰਦਰੁਸਤ ਹੋਣ ਲਈ ਜੋ ਦਵਾਈ ਲੈ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਉਹ ਨਕਲੀ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਕਮਜ਼ੋਰ ਇਮਿਊਨ ਸਿਸਟਮ ਕਾਰਨ ਬਿਮਾਰ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਜਾਨ ਨੂੰ ਖਤਰੇ ਵਿੱਚ ਪਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਨਕਲੀ ਦਵਾਈਆਂ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਸਿਹਤਮੰਦ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਬਜਾਏ ਹੋਰ ਬਿਮਾਰ ਬਣਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਨਕਲੀ ਦਵਾਈਆਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਅਸਰ ਗੁਰਦੇ, ਜਿਗਰ ਅਤੇ ਦਿਲ ‘ਤੇ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਨਕਲੀ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ ਮਰੀਜ਼ ਦੀ ਜਾਨ ਵੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਨਕਲੀ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਕਾਲਾਬਾਜ਼ਾਰੀ ਇੰਨੀ ਵੱਡੀ ਹੈ ਕਿ ਨਕਲੀ ਦਵਾਈਆਂ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਨੱਥ ਪਾਉਣ ਵਿੱਚ ਕਾਨੂੰਨ ਦਾ ਵੀ ਹੱਥ ਹੈ। ਸਿਆਸੀ ਅਤੇ ਉੱਚ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਾਰਨ ਨਕਲੀ ਦਵਾਈਆਂ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲਿਆਂ ‘ਤੇ ਕੋਈ ਹੱਥ ਨਹੀਂ ਰੱਖਦਾ। ਇਸ ਧੰਦੇ ਦੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ ਇਸ ਕਦਰ ਫੈਲ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਜਲੰਧਰ ਅਤੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਨਕਲੀ ਦਵਾਈਆਂ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਹੱਬ ਬਣ ਗਏ ਹਨ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਤੋਂ ਸੂਬੇ ਦੇ ਹੋਰਨਾਂ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਨੂੰ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਬ੍ਰਾਂਡੇਡ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਨਕਲੀ ਦਵਾਈਆਂ ਸਪਲਾਈ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।
ਸੂਤਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਮੌਸਮ ‘ਚ ਬਦਲਾਅ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਵਾਇਰਲ ਸੀਜ਼ਨ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬਾਜ਼ਾਰ ‘ਚ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਮੰਗ ਵਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਮੌਕੇ ਦਾ ਫਾਇਦਾ ਉਠਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਨਕਲੀ ਦਵਾਈਆਂ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੇ ਬ੍ਰਾਂਡੇਡ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੇ ਨਾਮ ਹੇਠ ਨਕਲੀ ਦਵਾਈਆਂ ਨੂੰ ਥੋਕ ਵਿੱਚ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਉਤਾਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕਰੋੜਾਂ ਰੁਪਏ ਦਾ ਚੂਨਾ ਲਗਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ।
ਨਕਲੀ ਦਵਾਈਆਂ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਨਮਕ ਕਿੱਥੋਂ ਆਉਂਦਾ ਹੈ?
ਸੂਤਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਨਕਲੀ ਦਵਾਈਆਂ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕੁਝ ਕੰਪਨੀਆਂ ਵੀ ਕੁਝ ਹੱਦ ਤੱਕ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਵੀ ਕੋਈ ਦਵਾਈ ਬਣਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਦਾ ਸਕਰੈਪ ਦੀ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ ਬਚ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਸਕਰੈਪ ਨਕਲੀ ਦਵਾਈਆਂ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਕੋਲ ਪਹੁੰਚ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕੰਪਨੀਆਂ ਸਕਰੈਪ ਤੋਂ ਪੈਸਾ ਬਚਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਨਕਲੀ ਦਵਾਈਆਂ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੇ ਇਸ ਦਾ ਫਾਇਦਾ ਉਠਾਉਂਦੇ ਹਨ।